Węgiel aktywny jest stosowany w oczkach wodnych i stawach od dziesięcioleci i jest nadal najlepiej sprzedającym się produktem do filtracji. W miarę pojawiania się nowych typów filtrów i mediów debata toczy się wokół wartości wykorzystania węgla aktywnego w filtrach. Niektórzy uważają, że powinien być używany jako standardowy wkład do ciągłego używania w większości filtrów . Inni uważają, że należy go stosować wyłącznie na specjalne potrzeby, a jeszcze inni uważają, że węgiel aktywny w ogóle nie powinien być stosowany. Zatem po co stosuje się węgiel aktywny w filtrach wody? Na to pytanie odpowiem w tym artykule.
Ważne jest, aby pamiętać, że węgiel jest zużywany stosunkowo szybko, tj szybko nasyca się złymi substancjami, po czym zaczyna oddawać te substancje do wody. Z tego powodu, jeśli zdecydujesz się na stosowanie węgla aktywnego na stałe w swoim filtrze, należy go regularnie wymieniać i o tym pamiętać. W przeciwnym razie taki węgiel aktywny może przynieść tylko szkodę. Zacznijmy jednak od początku.
Co to jest węgiel aktywny?
Węgiel aktywny jest wytwarzany z materiału węglowego, który został poddany obróbce cieplnej w bardzo wysokich temperaturach w celu utworzenia wielu małych porów, znacznie zwiększając jego powierzchnię. Te małe pory i ogromna powierzchnia filtracyjna pozwalają filtrom "uwięzić" w jego strukturze dużą ilość niepożądanych w wodzie substancji, co czyni go użytecznym do usuwania zanieczyszczeń zarówno z powietrza (tak, węgiel aktywny stosuje się również w filtrach powietrza lub maskach), jak i wody (w filtrach wody do oczek wodnych, stawów i akwariów). Różne metody wytwarzania węgla aktywnego, pozwalają uzyskać różne formy materiału odpowiednio do różnych zastosowań. W oczkach wodnych najczęściej stosowaną formą jest granulowany węgiel aktywny. Formy węgla aktywnego obejmują:
- BAC, czyli koralikowy węgiel aktywny
- EAC, czyli wytłaczany węgiel aktywny
- GAC, czyli granulowany węgiel aktywny
- PAC, czyli sproszkowany węgiel aktywny (dostępny również w formie sprasowanego granulatu)
Istnieją również różne źródła uzyskania samego węgla, z których każde skutkuje innym rozmiarem porów, w których zbierają się adsorbowane substancje. Węgiel aktywny uzyskuje się z orzechów kokosowych, torfu, bambusu i drewna. W przypadku wkładu do oczek wodnych najlepszym źródłem jest węgiel bitumiczny.
Jak działa węgiel aktywny?
Węgiel aktywny adsorbuje wiele rozpuszczonych w wodzie zanieczyszczeń, takich jak chloramina i chlor , garbniki (które zabarwiają wodę) i fenole (które są powodem brzydkich zapachów). Pomoże on także zapobiec żółknięciu wody w oczku wodnym.
Ważne jest, aby zrozumieć, że istnieje kilka ważnych toksyn, których węgiel aktywny nie usuwa. W szczególności nie usuwa amoniaku, azotynów, ani azotanów. Dlatego nie pomaga w usuwaniu toksyn podczas biologicznej filtracji w stawie i oczku wodnym. Aby rozwiązać problem podwyższonego poziomu amoniaku, azotynów lub azotanów, należy zastosować wkłady filtracyjne takie jak bioceramika i ceramika, w których zasiedlają się bakterie nitryfikacyjne. Jeśli chcesz szybko pozbyć się wymienionych substancji, należy je rozwodnić poprze podmianę części wody w zbiorniku.
Metale ciężkie, takie jak ołów lub miedź, również nie są usuwane z wody przez węgiel aktywny. Jeśli Twoja woda zawiera metale ciężkie, użyj odpowiedniego środka do uzdatniania wody tuż po wlaniu wody do oczka wodnego lub stawu.
Węgiel aktywny, a stosowanie leków
Węgiel aktywny niestety będzie również adsorbował wiele leków stosowanych w leczeniu chorób u ryb. Dlatego jeśli pojawi się u ciebie choroba, przed dodaniem leków należy wyciągnąć cały węgiel z filtra. Po zakończeniu procesu leczenia ryb można bezpiecznie znów dodać węgiel aktywny do filtra. Węgiel wtedy usunie wszelkie pozostałości leku w wodzie.
Rozmieszczenie w filtrze
Węgiel aktywny traci swoją skuteczność dość szybko, jeśli zostanie wystawiony na dużą ilość zanieczyszczeń z wody. Jeśli ustawimy go jako pierwszy stopień filtracji, bardzo szybko straci swoją moc. Dlatego węgiel należy umieścić za mechanicznym medium filtracyjnym w filtrze, tj za gąbką filtracyjną czy włókniną.
Wymiana węgla aktywnego
Ponieważ węgiel aktywny wiąże się z wieloma niepożądanymi związkami z wody które usuwa, ostatecznie szybko staje się nimi nasycony i nie może już więcej usuwać z niej zanieczyszczeń. Dlatego należy go regularnie wymieniać - zwykle wystarczy raz w miesiącu, jednak zależy to od stopnia zanieczyszczenia wody i wielkości zbiornika. Dłuższe przerwy między wymianami sprawią, że węgiel aktywny stopniowo straci zdolność usuwania toksyn z wody, ale z czasem zacznie także oddawać pochłonięte toksyny do wody. Jeśli zobaczysz zażółcenie wody lub poczujesz brzydki zapach w zbiorniku, nadszedł czas, aby zmienić węgiel aktywny, jednak zawsze lepiej wymienić go za wcześnie, niż za późno.
Mit ładowania węgla aktywowanego - reaktywacja węgla aktywnego
Wiele opowieści o ładowaniu węgla aktywnego. Niektórzy nawet udzielają instrukcji krok po kroku, które zazwyczaj obejmują pieczenie węgla w piekarniku. Te historie są mitami. Temperatura i ciśnienie wymagane do ładowania wyczerpanego węgla aktywnego nie mogą być osiągnięte w kuchennym piekarniku. Lepiej jest po prostu kupić nowy węgiel ze sklepu z rybami, gdy trzeba wymienić węgiel aktywny i koniecznie przechowywać nieużywany węgiel aktywny w szczelnym pojemniku, ponieważ może on adsorbować zapachy i chemikalia z powietrza.
Przestrogi dotyczące węgla
Ogólnie rzecz biorąc, stosowanie węgla aktywnego w filtrze jest dobrą praktyką, ale nie jest koniecznością. Jeśli testujesz swoją wodę, robisz regularne częściowe podmiany wody i nie używasz wody chlorowanej, to tak naprawdę nie musisz używać węgla aktywnego w swoim filtrze wody do stawu. To tylko dodatkowy wydatek, ponieważ węgiel należy wymieniać co miesiąc i trzeba pamiętać o jego wymianach. Jeśli jednak jesteś pewien, że będziesz pamiętać o regularnych jego podmianach i możesz przeznaczyć więcej pieniędzy, żeby uzyskać lepszą wodę, to jest to wkład dla Ciebie.
Węgiel aktywny w systemie filtrów biologicznych będzie również działał jako dom dla pożytecznych bakterii nitryfikacyjnych, które zamieniają amoniak z wody w azotyn, a następnie azotan, czyli pomagają rozkładać wszelkie odchody ryb, łuski czy skórę ryb. Jeśli wymieniasz węgiel, wyrzucasz też część biofiltra, a nowy węgiel potrzebuje czasu, aby wyhodować na nim korzystne bakterie. Jeśli swój węgiel wymieniasz raz w miesiącu, a dodatkowo węgiel aktywny stanowi większość wkładu w Twoim filtrze, to przy każdej jego całościowej podmianie tracisz dużą część biologii w swoim zbiorniku. Po dodaniu nowego węgla aktywnego może nastąpić skok amoniaku. Aby temu zapobiec, nie możesz swojej filtracji opierać na węglu aktywnym. Może być to dodatek do filtracji, a nie główne medium filtracyjne. W swoim filtrze do oczka wodnego używaj gąbek, kulek bioceramicznych i walców ceramicznych lub bioceramicznych. Węgiel powinien stanowić maksymalnie 25% mediów filtracyjnych w filtrze.
Ważne! Sproszkowany węgiel aktywny, jest wdmuchiwany do wody jako drobny pył, i jest potem zaciągany przez skrzela ryb. Są przypadki, w których ryby po prostu zdechły po użyciu sproszkowanego węgla. Użycie większego granulowanego węgla aktywnego w komorze filtra zapobiegnie temu problemowi.